چکیده
این مقاله با تکیه بر واقعیت های اقتصاد ایران و وضعیت فعلی صنعت نفت و گاز کشور و تجارب عملی سایر کشورها درصدد ارائه مدلی در مورد ارائه راهبردهای نحوه برخورد با درآمدهای حاصل از فروش نفت و گاز است که در واقع با ایجاد صندوق توسعه ملی و تصمیم به واریز حداقل20 درصد از درآمدهاي حاصل از صدور نفت و گاز کشور و افزایش 3 درصدی آن در هر سال امکان تحقق یافته است. عدم امکان استفاده از درآمدهاي نفتی در بودجه جاري کشور از نکات مهم و کلیدي سیاست هاي کلی ابلاغی برنامه پنجم توسعه است که نویدبخش تغییرات عمده در نظام مدیریت اقتصاد کشور می باشد. براساس این مدل، فرایند و ساز و کار پیشنهادی جدیدی برای برخورد فعال با درآمدهای حاصل از صدور نفت خام تعریف می شود که طی آن نفت و گاز به عنوان دارایی تلقی و با تأسیس صندوق توسعه ملی، سرمایه های زیرزمینی تجدیدناپذیر به سرمایه های پایدار و دارای بازده مستمر روی زمینی تبدیل و ضمن حفظ اصل سرمایه ها، منبع درآمدی جدیدی، هم ردیف درآمدهای حاصل از نفت شکل می گیرد و علاوه بر تبدیل این درآمدها به سرمایه های فزاینده باعث ذخیره و پس انداز آن برای نسل های بعدی استفاده خواهد شد. در این مقاله با در نظر گرفتن وضعیت فعلی، اسناد بالادستی و نیات رهبری نظام، با رویکردی استراتژیک، سیستمی، آینده نگر و اقتضایی از مدل حرکت از وضعیت فعلی به سمت وضع مطلوب آینده، اولویت های توسعه میادین با اولویت میادین مشترک نفت و گاز، انتقال تکنولوژی های نوین و ارتقاء توان فنی، ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز، تربیت نیروی متخصص و کارآزموده، پرهیز از خام فروشی نفت و تکمیل زنجیره ارزش، ذخیره سازی گاز، ارتقاء ذخایر استراتژیک، توجه به واگذاری ها در قالب سیاست های اصل 44، تشکیل شرکت های دانش بنیان، ساخت داخل و خودکفایی، مدیریت مصرف، صادرات دانش و خدمات فنی، سرمایه گذاری، دور زدن تحریم ها که همگی به نوعی از موارد مد نظر در اقتصاد مقاومتی می باشند به عنوان خروجی مدل نگاه به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام بعنوان ثروت های بین نسلی به دست آمده است.
واژگان کلیدی: صندوق توسعه ملی، مدل، درآمدهای نفت و گاز، ثروت، بین نسلی
دریافت نسخه pdf مقاله