فلسفه بنیادی تأسیس صندوق‌های ثروت ملی و از آن جمله صندوق‌های توسعه، ایجاد یک سامانه پولی و مالی برای برنامه‌ریزی و هدایت منابع پولی به دست آمده از منابع ثروت ملی است. این، نیت و قصدی برخاسته از ایده‌های ارزشی ویژه‌ای است که می‌کوشد تا به تأکیدهای زیر متوجه و به عنوان یک هدف‌گذاری در چشم‌انداز مأموریت‌های خود قرار دهد.
1-    منافع حاصل از فروش منابع طبیعی درآمد تلقی نشده بلکه به عنوان «منبع سرمایه» که می‌باید در جهت تولید منفعت و سود و درآمد به کار گرفته شوند، مورد توجه برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی قرار گیرند.
2-    چون منابع طبیعی، به عنوان انفال و مرحمت پروردگاری، مجموعه جوامع انسانی و نسل‌ها را باید شامل شوند، لذا حفظ ثروت‌های بین‌نسلی و ایجاد زمینه بهره‌برداری برای نسل‌های آینده، خبر و تکالیف اخلاقی و وجدان جمعی جامعه است. این رویکرد حکایت از وجود یک مسئولیت ملی در برابر نسل‌های آینده دارد.
3-    تدوین و ایجاد یک رشته ارتباط منطقی بین «منابع و ثروت‌های طبیعی‌-‌‌ ملی» با «فرایندهای اقتصادی تبدیل منابع پولی به منابع سرمایه‌ای»، روش و راهکاری منطقی برای ایجاد ارزش اضافی و توسعه زیر‌ساخت‌ها برای تولید ثروت پایدار در جامعه است.
    پرداختن به 3 تأکید فوق است که تدبیر برای استقرار صندوق‌های توسعه، که شکلی دیگر از صندوق‌های ثروت‌های ملی هستند را، در افق نگاه‌های آینده‌نگر، قرار می دهد.
صندوق توسعه ملی ایران نیز با همین جنبه‌های ارزشی، در بخش کلان نهادهای پولی‌-‌ مالی کشور تعریف شده است تا به عنوان یک نهاد فرابخشی پولی‌-‌ مالی، نقش موتور محرکه برای تولید، ثبات اقتصادی و ایجاد سرمایه‌های زاینده اقتصادی، رونق فعالیت‌های بخش خصوصی، همچنین تبدیل بخشی از عواید فروش نفت و گاز به ثروت‌های ماندگار و مولد را ایفا نماید.
    با این چنین رویکردی است که مدیریت صندوق توسعه ملی اهتمام دارد تا از طریق انجام سرمایه‌گذاری‌های راهبردی در فعالیت‌های جدید و فن‌آوری‌های پیشرفته و هماهنگی با واحدهای تولیدی کشور در بخش‌های کشاورزی و تولید صنعتی، در جهت رونق و شکوفایی بازار تولید صنعتی کشور فعالانه اثربخش شود.
صندوق توسعه ملی، اطمینان دارد که بخش صنعت نقش به‌سزایی در تولید ناخالص ملی و ایجاد اشتغال دارد و شایسته است تا به پشتوانه انجام مطالعات و بررسی‌های مرتبط با توازن منطقه‌ای و تأکید بر رعایت امر عدالت صنعتی، با درصدر قراردادن مشکلات پیش‌روی تولید، ابزارهای مالی و پولی خود را در راه کاهش موانع پیش‌روی تولید، به‌کار گیرد.
این مسیر، به‌طور کامل، تامین‌کننده بخشی از ارزش‌های محوری تأسیس صندوق توسعه ملی و برداشتن گام‌هایی هدفمند از طریق همکاری و همیاری جمعی برای پرداختن به امر «توسعه ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» است.
توجه و تأکید فراگیر بر مزیت‌های منطقه‌ای هر یک از استان‌های کشور، از طریق حمایت از طرح‌های «ایجادی» و یا «توسعه‌ای» بخش خصوصی و لحاظ جنبه‌های حرفه‌ای در زمینه توسعه صنایع: «تبدیلی»، «قطعه‌سازی»، «تولید فرآورده‌های صنعتی»، «تولید گروه‌های متنوع فولادی»، «تقویت زمینه‌های حمایتی از صنایع تولید ساختمان»، «راه و شبکه‌های حمل و نقل چندوجهی»، «معدن» و صنایع تبدیلی در زیربخش دام و فرآورده‌ها و محصولات لبنی، تولید فرش و گلیم و جاجیم، از جمله راهبردها با تأکید بر «سرمایه‌گذاری» برای ترمیم و ایجاد بهبودی در مسیر حل مشکلات پیش‌روی امر تولید است.
   در همین راستا، شایسته است تا انعقاد توافق‌نامه با وزارت نفت به منظور سرمایه‌گذاری در صنایع بالادستی نفت و گاز و هم‌چنین تولید فرآورده در زیربخش پتروشیمی و هم‌چنین انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان بورس و اوراق بهادار را دو راهبرد آینده‌نگارانه برای چاره‌اندیشی در راه حل مشکلات تولید یاد کرد. راهبردی که بر اثر آن، صندوق توسعه ملی تلاش دارد تا با تقویت خوشه‌های صنعتی در حوزه انرژی، مسیر تلاش برای گره‌گشایی از حوزه تولید را هموار سازد.
   توسعه خوشه‌های صنعتی با تأکید بر گسترش نقش بخش خصوصی، راهکاری مناسب برای رونق کسب و کار و کمک در ایجاد کسب و کارهای صنعتی نو و توسعه بخش‌های تولیدی کشور در حوزه‌های مختلف کشاورزی، صنعتی، دامی، شیلات، حمل و نقل، صنایع تبدیلی و انرژی است، راهبردی که به «تولید» از منظر «تولید صنعتی» می‌نگرد.