به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، مجتبی قلی‌پور کارشناس معاونت مطالعات و برنامه ریزی صندوق توسعه ملی در وبینار " تببین حکمرانی خوب در صندوق توسعه ملی و نحوۀ سنجش کیفیت آن با بهره گیری از تحقیقات علمی تجارب موفق و اصول سانتیاگو" با بیان اینکه حكمراني خوب، نتيجه تعامل همه قواي يك كشوراست، گفت: پس از حضور حاکمیت قانون، الزام به تعامل همه قواي رسمي يك كشور سبب می‌شود که واژه "حکمرانی خوب" بر واژه "دولت خوب" غلبه کند؛ حکمرانی خوب پیوسته به دنبال بهره مندی از وظایفی همچون "تنظیم قواعد"، "ترویج و تعمیم" و "ظرفیت‌سازی" بوده و تلاش می‌کند در مختصات صحیح از تقویت این سه وظیفه قرار بگیرد.

وی با اشاره به اینکه حکمرانی خوب در SWFها از همان سال 2008 توسط IFSWF  مورد توجه قرار گرفت و ترومن را می‌توان پیشگام عملیاتی شدن آن با تابلوی امتیاز GSR (Governance, Sustainability, Resilience) معرفی کرد، افزود: حکمرانی در SWFها به‌عنوان رویه‌ها، سیاست‌ها، ساختارها و هنجارهای تصمیم‌گیری که زیربنای عملیات و سرمایه‌گذاری‌ها هستند.

کارشناس معاونت مطالعات و برنامه ریزی صندوق توسعه ملی، اضافه کرد: حکمرانی یک منبع مهم برای SWFها است، زیرا ابزارهایی را برای محافظت در برابر نفوذ خارجی (سیاسی)، جلوگیری از تقلب و فساد، حفظ پاسخگویی و شفافیت، مدیریت ریسک‌های مالی جدید و موجود، و نظارت بر سهامداران جدید و موجود فراهم می‌کند.

وی با ذکر اینکه بین حکمرانی SWF و حکمرانی ملی (فرهنگ ملی) باید مرز مشخصی قائل شد، گفت:  تحقیقات نشان می دهد، بین این دو مقوله ارتباط معناداری وجود دارد و عدم همسویی این دو باعث کاهش پویایی نهادی یک SWF می شود؛ همچنین حکمرانی   SWF  با سرمایه‌گذاری بیشتر در دارایی‌های خارجی ارتباط منفی دارد.

قلی پور با اشاره به اینکه نقش حکمرانی داخلی SWFها تا حد زیادی می‌تواند روند رشد کوتاه‌مدت و میان‌مدت صندوق را تبیین کند، افزود: در یک SWF، حکمرانی خوب از وجهه محیطی یعنی نقش مکمل برای بخش خصوصی و تعاونی، به‌نحوی‌که صندوق نقش ظرفیت‌سازی خود را به‌صورت جهشی و پایدار در اقتصاد ملی دنبال کند.

چهار اصل کلی حکمرانی برای طراحی یک SWF

وی با اشاره به 4 اصل کلی حکمرانی برای طراحی یک SWF افزود: در وهله نخست، انسجام نهادی و فراهم سازی فضای محیطی برای فعالیت های صندوق اهمیت دارد و پس از آن بکارگیری افراد خردمند و سپس در بحث فرآیندها به ویژه ساختارهای تصمیم گیری و تناسب آن با امکان سنجی فنی و اقتصادی درست و موزون به ریسک مطرح می شود و در نهایت در حوزه سیاست گذاری به عنوان چهارمین اصل حکمرانی، پروتکل هایی برای صندوقهای ثروت ملی برای جلوگیری ازفشارهای سیاسی و ... تعریف می شود.

کارشناس معاونت مطالعات و برنامه ریزی صندوق توسعه ملی، تصریح کرد: حکمرانی هم در فضای داخلی و هم بیرون صندوقها دیده می شود به طوری که یک صندوق ثروت ملی می تواند هم حکمرانی داخلی و هم حکمرانی خارجی برای خود داشته باشد و این نوع حکمرانی ها نیز بر رفتارهای بخشهای مستقل سرمایه گذاری در داخل و خارج کشور نیز متفاوت است.

وی تاکید کرد: صندوقهای ثروت ملی یک نقش بنگاه سازی یا ایجاد ظرفیت در اقتصاد داشته و فضاهای خاموش را فعال می سازند که این نقش مکمل صندوقها برای بخش خصوصی و تعاونی می تواند به پایداری اقتصاد ملی منجر شود.

قلی پوربا بیان اینکه با وجود حضوراعضای اتاق بازرگانی و اتاق تعاون درهیات امنای صندوق درعمل هیچ یک حق رای ندارند، افزود: هم اکنون 3600 تشکل اقتصادی در کشور فعالیت می کنند که قابلیت بالایی برای تعاونی شدن دارند ولی امکان حضور نماینده ای از آنان در هیات امناء صندوق توسعه ملی وجود ندارد.

قدرت فضای حسابرسی موجب دسترسی نامطلوب صندوقها به اهداف بلندمدت می شود

وی ادامه داد: نکته اساسی در بحث حکمرانی صندوقهای ثروت ملی، قدرت فضای حسابرسی و حسابداری و سایۀ این بخش بر موفقیت حکمرانی صندوقهای ثروت ملی است و به طورعمومی نگاه محدود به فضای استاندارد موجب می شود صندوقها از نگاه حکمرانی نوین یا مطلوب به سمت حکمرانی شرکتی و فضای استاندارد و نظارتی حسابرسی محدود شده و موجب دسترسی ضعیف و نامطلوب صندوقها به اهداف بلندمدتشان به خصوص در حوزه سرمایه گذاری شود.

کارشناس معاونت مطالعات و برنامه ریزی صندوق توسعه ملی، در ادامه با اشاره به مفهوم حکمرانی نوین در صندوق توسعه ملی و رویکرد جدید مطرح شده از سوی رئیس هیات عامل صندوق مبنی بر تغییر رویکرد(نفت- بودجه- صندوق) به (نفت- صندوق- بودجه)، اضافه کرد: 5 بیراهه تعریف شده از سوی صندوق توسعه ملی اعم از استفاده از منابع صندوق در بخشهای بنگاه داری، ابزار بانکی، بودجه جاری، بودجه عمرانی و بیمه های اجتماعی یا اقتصادی موجب کوچک شدن صندوق و آسیب به آن می شود که در مقابل آن، هفت سین سرمایه گذاری از سوی ریاست هیات عامل صندوق مطرح می شود که به معنای رفتن به سمت اقدامات ثروت آفرین است به طوری که از سرمایه به ثروت حرکت کنیم که در حوزه سرمایه گذاری داخلی تا حد بسیاری انجام شده و در حوزه سرمایه گذاری خارجی نیز اقدامات جدیدی آغاز شده است.

وی در خصوص رویکرد جدید صندوق در(نفت- صندوق- بودجه)، توضیح داد: با توجه به 5 اصل اساسی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در حکمرانی مطلوب صندوق، باید اقتصاد کشور از اقتصاد نفتی و مصرف گرایی و تاثیر پذیری از تحولات بین المللی فاصله گرفته و به جای فروش نفت و مصرف آن، مطابق مقررات، کل درآمد های نفتی وارد صندوق شود و سرمایه اولیه به اقتصاد پایدار و ثروت ملی مبدل شده و بودجه سازمانها و نهادهای در زمانهای معین توسط صندوق پرداخت شود.

قلی پور با بیان اینکه اجرای چنین طرحی حداقل به 3 تا 5 سال زمان نیاز دارد ، گفت: در صورت تحقق این رویکرد، به طور قطع صندوق توسعه ملی ایران به یکی از موفق ترین صندوقهای ثروت ملی جهان در حوزه اقتصاد پایدار مبدل خواهد شد.

وی با تاکید بر ایجاد بسترهای مورد نیاز برای تغییر رویکرد فوق، اضافه کرد: در درون صندوق نیز به لحاظ نیروی انسانی و برنامه ریزی ها هم اکنون قابلیت ها و شایستگی های مناسبی برای تحقق این امر وجود دارد ولی از لحاظ تجربه با توجه به اینکه صندوق به تازگی در حوزه سرمایه گذاری خارجی ورود پیدا کرده است؛ باید تجربه بیشتری کسب کند و شاید در یک تا 2 سال آینده این امکان برای صندوق فراهم نباشد.

کارشناس معاونت مطالعات و برنامه ریزی صندوق توسعه ملی، افزود: به نظر می رسد باید صندوق به بلوغ و ظرفیت قابل توجهی در حوزه شناخت از صنعت و اقتصاد نفت و تجارت آن دست یافته و تجربه آموزی کافی داشته باشد و با توجه به راهبری خوب در فضای هیات عامل و ظرفیت خبرگی بالا می تواند به منظور تجربه آموزی و به صورت آزمایشی، تامین بودجه چند سازمان را بر عهده گرفته و به تدریج آماده ورود در سطح کلان شود.

لازم به ذکر است، وبینارعلمی-آموزشی صندوق توسعه ملی با موضوع " تببین حکمرانی خوب در صندوق توسعه ملی و نحوۀ سنجش کیفیت آن با بهره گیری از تحقیقات علمی تجارب موفق و اصول سانتیاگو" روز شنبه 1 خرداد 1402 به صورت برخط برگزار شد.

دانلود پاورپوینت این وبینار

انتهای پیام/