به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، دکتر سید محمد سعید نوری نایینی در همایش آموزش و پژوهش در علم اقتصاد در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، میزان بارش سالانه ایران را یک سوم بارش های متوسط دنیا اعلام و اظهار کرد: ایران به طور طبیعی از نظر بارش در منطقه ای که از برتری نسبی برخوردار باشد قرار ندارد  بلکه در منطقه ای است که در تنگنا قرار دارد.
وی با اشاره به کتاب زراعت وزیر کشاورزی دکتر مصدق که 60 سال پیش تدوین شده است، اظهار کرد: نزولات آسمانی در ایران نه کافی است و نه در زمان و مکان مناسب می آید و نه به بهترین صورت ممکن . بهترین صورت ممکن بارش برف است که هم منجر به تقویت سفره های زیر زمینی می شود و هم رودخانه ها را پر آب تر می کند. اما در همین حال بدترین نوع بارش نیز تگرگ است که در مدت زمان کوتاه بارش، به سیل و خرابی منجر می شود.
معاون اقتصادی صندوق توسعه ملی با بیان این که پیش از این از آب به عنوان مهم ترین تنگنای توسعه کشاورزی ایران یاد می کردند، اظهار کرد: امروز معتقدیم آب مهمترین عامل توسعه است و علاوه بر کشاورزی، توسعه صنعت و فرهنگ نیز به آب مرتبط است.
عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی توجه به سه مقوله مهم در تجربه جهانی را برای تثبیت این موضوع ضروری دانست و تصریح کرد: سه مقوله مهم در ارتباط با مساله خشکسالی و آب وجود دارد که نخستین موضوع تغییرات آب و هوایی است که تحت عنوان گرم شدن کره زمین و اثرات گلخانه ای از آن یاد می شود و سال ها است در سطح دنیا و سازمان ملل مورد بحث و پژوهش قرار گرفته و بررسی های تغییرات آب و هوایی و اثرات آن بر همه جوانب زندگی بشر با هزینه های هنگفت در حال انجام است.
وی ادامه داد: بر اساس این بررسی ها توافق عام این است که تا یک دهه آینده مناطق مرطوب، مرطوب تر و مناطق خشک، ‌خشک تر خواهند شد که خبر خوبی برای ایران نیست زیرا ما در منطقه خشک قرار داریم و این یافته جهانی هم نشان می دهد که منطقه ایران خشک تر شده و جزء ‌30 کشوری خواهد بود که با بحران آبی روبرو است.
نوری نایینی مناطق خشک آینده را بیشتر در قاره آسیا، افریقا و خاورمیانه دانست و تصریح کرد: نتیجه گیری نخست خشک تر شدن دنیا است این در حالی است که ما نمی توانیم به افزایش بارندگی ها امیدوار باشیم زیرا این مغایر یافته های بین المللی است.
وی مساله افزایش دما را موضوع دوم اعلام کرد و گفت: علمای زیست شناسی به این توافق رسیدند که به ازای هر درجه افزایش دما در زمانی که غلات در حال دانه بندی هستند میزان تولید 10 درصد کمتر از زمانی است که درجه محصول باید باشد. به طوری که در سال 2010 همزمان با گرمای شدید روسیه که آتش سوزی های زیادی به همراه داشت و باعث افزایش 4 درجه ای دما در زمان دانه بندی غلات شد، تولید محصولات 40 درصد کاهش یافت که 40 میلیون تن را در بر می گرفت و در نهایت کاهش 40 میلیون تنی تولید غلات در روسیه، باعث ایجاد شوک بسیار شدید در تولید غلات و قیمت آن در جهان شد.
معاون اقتصادی صندوق توسعه ملی با اشاره به نارآمی های منطقه خاورمیانه بر اثر افزایش قیمت محصولات کشاورزی که بر اثر کاهش ناگهانی عرضه بود، ادامه داد: اگر این اتفاق در غرب امریکا رخ می داد باعث کاهش 160 میلیون تنی تولید غله می شد که در نهایت کاهش این میزان عرضه غلات به معنای قحطی در جهان بود.
وی با بیان این که گفته می شود قحطی در کشورهای توسعه یافته روی نمی دهد و این معضل ویژه کشورهای غیر دموکراتیک است، افزود: تغییرات جدید این ایده را زیر سوال برده و اکنون بر اثر یک تکانه آب و هوایی امکان مواجه شدن جهان با قحطی وجود دارد. در همین حال توافق عام دومی که وجود دارد این است که خطر مواجه شدن با کم بودن محصول کشاورزی به پایان نرسیده و حتی این احتمال وجود دارد که در صورت وقوع، بسیار شدید باشد.
نوری نایینی موضوع سوم مورد توافق را ایجاد موسسات و صندوق های بین المللی کشاورزی اعلام کرد و گفت: از سال 1973 که کشاورزی با بحران شدیدی روبرو شد و تولید محصولات کشاورزی بر اثر مسائل آب و هوایی کاهش یافت و دنیا با مشکل مواجه شد، عکس العمل شدیدی نسبت به این موضوع نشان داده شد و موسسات بین المللی نظیر صندوق بین المللی توسعه کشاورزی  و کمیته امنیت بین المللی و شورای جهانی غذا ایجاد شد تا نسبت به کنترل مسائل اقدام کنند.
وی با تاکید بر این که بررسی این سه موضوع نشان می دهد که خطر وجود دارد و جدی است و نیاز به تدبیر، هوشیاری، بصیرت و سرمایه گذاری دارد، اظهار کرد: این روزها مساله خشکسالی و بحران آب در ایران بسیار جدی است؛ به گونه ای که پیش از این میزان آب شیرین تجدیدپذیر را سالانه 120 میلیارد متر مکعب اعلام می کردند که اکنون گفته می شود این میزان کاهش یافته است.
عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی معیار درست استفاده صحیح از آب در دنیا را استفاده 40 درصدی از منابع آبی تجدیدپذیر اعلام و تصریح کرد: اگر می خواهیم محیط زیست و اکو سیستم سالم بماند باید این میزان آب تجدید پذیر مورد استفاده قرار گیرد و باقی آن سهم محیط زیست باشد که در حال حاضر این اتفاق در تعداد معدودی از کشورها رخ می دهد.
وی معیار دوم را استفاده 60 درصدی از آب های تجدیدپذیر دانست و افزود: با این میزان استفاده هرچند که محیط زیست تحت فشار قرار می گیرد اما وضعیت بحرانی نمی شود. اما یا این حال این رقم در ایران 83 درصد است که نتیجه آن خشک شدن زاینده، رود پریشان ،ارومیه، گاو خوبی،  لار و ... و همچنین هشدارهای جدی است که در این زمینه وجود دارد.
نوری نایینی با تاکید بر این که برای حفظ محیط زیست باید در مصرف آب صرفه جویی و رقم استفاده از آب های شیرین را به نصف و یا به 60 درصد برسانیم، گفت: این شرایط در حالی است که برنامه کشور به سمت افزایش جمعیت است و در این شرایط ما در کارایی استفاده از آب گام های بلندی برنداشته ایم که اگر کارایی آبیاری را افزایش ندهیم و از فناوری روز استفاده نکنیم، با فاجعه ای روبرو خواهیم بود چرا که ارقام نشان می دهد تقاضایی که در آینده وجود دارد با عرضه سازگاری نخواهد داشت.
این استاد دانشگاه مهم ترین عامل ایجاد این مشکلات را ورود به استفاده نادرست از فناوری دانست و تصریح کرد: از زمانی که در سال 1340 موتور پمپ وارد ایران شد، پدیده استفاده بی رویه از آب کلید خورد. این در حالی است که در گذشته قانون حیازت آب وجود داشت که بر اساس آن حق تقدم بهره برداری از مباحات که آب هم جزو آن است با کسی است که پیش از آن هم از آب استفاده کرده است؛ همچنین بر اساس این قانون، نفر بعدی به اندازه ای  می تواند از آب استفاده کند که حق نفر قبلی ضایع نشود.
وی ادامه داد: اما در سال 62 قانون استفاده عادلانه توزیع آب تصویب شد که بر اساس آن، دولت صاحب اصلی آب شناخته شده و مجوزهای لازم را صادر می کرد که بر این اساس، ارائه مجوز حفر چاه آغاز شد. همچنین زمانی که قانون حیازت برداشته شد، مسابقه استفاده حداکثری از آب های زیرزمینی آغاز شد به طوری که هم اکنون شاهد نشست بیشتر دشت های ایران هستیم .
نوری نایینی تعداد چاه های غیرمجاز را معادل و یا بیشتر از چاه های مجوز دار است، تصریح کرد: ایرانیان مبدع سیستم قنات، بدون صرف انرژی هستند. در همین زمان سیستم های مردمی تحت عنوان بنه، برای استفاده از آب ایجاد شد.

وی با اشاره به اظهارات کارشناسان افزود: دکتر صفی نژاد در کتاب های تالیفی خود قنات های ایران را یکی از عجایب هشت گانه ایران می داند که توانست با سرمایه تکنولوژیک و سازمان یافته بهره برداری از آب،  مالکیت را از مدیریت جدا کند به طوری که مدیریت با کشاورزان بود.
عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی ادامه داد: ایرانیان توانستند از نظر سخت افزاری، نرم افزاری و مدیریتی به گونه ای عمل کنند که کشور و محیط زیست را 3 هزار سال با همان میزان آب موجود حفظ کرده و تولید کشاورزی داشته باشند که در این راستا نخستین ضربه بر اثر اصلاحات ارضی ایجاد شد؛ اگرچه اصلاحات ارضی ایران از جهت اجرا از موفق ترین طرح های اصلاحات ارضی بود - چرا که تا حدی به ترکیبات سنتی توجه کرده بود-  اما نیمه کاره رها شد.
در همایش آموزش و پژوهش در علم اقتصاد که روز سه شنبه 22 مهرماه در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، از مقام علمی و ویژگی های اخلاقی دکتر نوری نایینی نیز تجلیل شد.