در راستای برگزاری سلسله نشست‌های مقدماتی پیش از همایش ملی حکمرانی توسعه، نخستین پیش‌همایش تخصصی با عنوان «ساختارهای نهادی و شایستگی مدیران در حکمرانی توسعه» روز یکشنبه پانزدهم مهرماه، در صندوق توسعه ملی با حضور مهدی غضنفری، رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی، و دیگر اندیشمندان و متخصصان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، دپارتمان حکمرانی توسعه انجمن کارآفرینی کسب و کارهای نوین ایران، در راستای آمادگی برای برگزاری همایش ملی حکمرانی توسعه که قرار است در آذرماه سال جاری برگزار شود، نخستین پیش‌همایش تخصصی خود با موضوع «ساختارهای نهادی و شایستگی مدیران در حکمرانی توسعه» را برگزار کرد.
این نشست روز یکشنبه، پانزدهم مهرماه، در صندوق توسعه ملی با حضور اندیشمندان، متخصصان و علاقه‌مندان به مسائل توسعه کشور برگزار شد. در این نشست، مهدی غضنفری رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی و عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، مهدی عبدالحمید عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران و مدیر دفتر مطالعات بنیادین حکمرانی مرکز پژوهش‌های مجلس، و ابراهیم شیخ عضو هیأت علمی سازمان مدیریت صنعتی، به بیان دیدگاه‌های خود پیرامون ساختارهای نهادی و شایستگی مدیران در حکمرانی توسعه پرداختند.
مهدی غضنفری در ابتدای جلسه با تأکید بر تمایز میان سازمان‌ها و نهادها و تفاوت بین قواعد و هنجارهای رسمی و غیررسمی، به تشریح مفهوم نهاد پرداخت و گفت: «در تعریف متداول، نهاد به هنجارها، قواعد یا شیوه‌های انسانی برای تأثیرگذاری بر رفتار افراد به‌منظور ساختارمند کردن تعاملات گروه‌های مردمی اشاره دارد.» وی افزود: «عبارت نهادینه کردن برای این مفهوم مناسب‌تر است، زیرا نهادینه کردن یعنی تکرار و تقویت اندیشه‌ها، مفاهیم نظری و تجربیات موفق تا بتوان از طریق این روند، تفکرات و تصمیمات را به سمت توسعه هدایت کرد.»
رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی با تأکید بر اینکه توسعه با تغییر نام سازمان‌ها و یا ایجاد نهادهای جدید حاصل نمی‌شود، تصریح کرد: «توسعه تنها زمانی پایدار خواهد بود که سازمان‌های مؤثر با مدیران شایسته تأسیس شوند. بسیاری از سازمان‌های توسعه‌ای در ایران به دلیل نبود شایستگی مدیریتی از مأموریت اصلی خود دور شده‌اند.» وی در ادامه به تبیین مفهوم حکمرانی پرداخت و حکمرانی را با مؤلفه‌هایی همچون شفافیت و پاسخگویی تعریف کرد.
غضنفری اظهار داشت که حکمرانی با جهت‌دهی به فعالیت‌های سازمانی و حرکت تدریجی آن‌ها در مسیر مأموریت‌های تعیین‌شده، توسعه را محقق می‌کند.
ابراهیم شیخ، دیگر سخنران این نشست، با تأکید بر اهمیت افکار و اندیشه‌ها در جهت‌دهی به نهادها، بیان داشت: «دیدگاه‌ها و اندیشه‌ها به نهادها محتوا می‌بخشند و ساختارهای نهادی را جهت‌دهی می‌کنند.» وی در ادامه افزود: «بیش از 100 سال است که در ایران نهادهایی نظیر پارلمان، قوه قضائیه و دولت تأسیس شده‌اند، اما این نهادها نتوانسته‌اند به‌طور کامل کارکردهای خود را ایفا کنند.» وی تأکید کرد که نهادها به تنهایی کافی نیستند و بدون افکار و اندیشه‌ها اثربخشی لازم را نخواهند داشت. «این افکار در یک بستر به وجود می‌آیند و تعامل میان افکار و نهادها، ظرفیت و قابلیت‌های توسعه را ایجاد می‌کند.»
مهدی عبدالحمید نیز در بخشی از این نشست، به بررسی چالش‌های نظام‌سازی و کادرسازی در ایران پرداخت و اظهار داشت: «همواره در ایران مجادله‌ای میان ساختار و عامل وجود داشته است و این سؤالات مطرح بوده که آیا سیستم‌سازی یا کادرسازی باید در اولویت قرار گیرد. هرچند تاکنون به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم، اما تأکید بیشتر بر کادرسازی بوده است.» وی تأکید کرد که توسعه یک فرایند است و در غیر این صورت، اقدامات ما کوتاه‌مدت و نمایشی خواهند بود.
عبدالحمید ادامه داد: «در ایران، نظام‌سازی به‌درستی انجام نشده و ورودی‌ها و خروجی‌ها به‌درستی ارزیابی نمی‌شوند. ابزارهای بوروکراسی ما نیز توانایی و کشش لازم برای تحقق اهداف توسعه را ندارند.» در ادامه، شیخ به تحولات صد سال اخیر در کشور و تغییرات ساختاری و نهادی پرداخت و افزود: «علیرغم دستاوردهایی در حوزه تحصیلات، افزایش متوسط عمر و رشد GDP، همچنان ایران در میان کشورهای در حال توسعه قرار دارد.» وی نهادها را عامل لازم برای توسعه دانست اما آن‌ها را کافی ندانست و به چالش‌هایی نظیر نبود ثبات روابط بین‌المللی، ضعف سامان سیاسی، نبود تفکر سیستمی و کمبود تفکر استراتژیک در ایران اشاره کرد که مسیر توسعه کشور را با مشکلاتی مواجه کرده‌اند.
در پایان، مهدی غضنفری ضمن جمع‌بندی مباحث ارائه‌شده، توسعه را «استاندارد کردن زندگی» تعریف کرد و تأکید داشت که باید بپذیریم جریان علم، جهانی است و برای استانداردسازی زندگی بشر باید ارزش‌های آسمانی و روش‌های زمینی را مورد توجه قرار دهیم.
شایان ذکر است این نشست به‌طور همزمان از کانال آپارات «دپارتمان حکمرانی توسعه انجمن کارآفرینی کسب و کارهای نوین ایران» پخش شد.
انتهای پیام/