به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، هشتمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی-علمی صندوق توسعه ملی با همکاری مدرسه حکمرانی شهید بهشتی به صورت مجازی با موضوع "صندوق توسعه ملی: سرمایه گذاری یا اعطای تسهیلات؟" به صورت برخط  با حضور حمیدرضا تیموری عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، به عنوان سخنران اصلی و  رضا محمدی مدیر قراردادها و پیگیری مطالبات و نظارت بر مصرف صندوق توسعه ملی، به عنوان دبیر برگزار شد.

در ابتدای این نشست، حمید‌رضا تیموری عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی با اشاره به شرایط تورمی کشور اظهار داشت: به منظور صیانت از منابع صندوق و با توجه به شرایط تورمی کشور، نرخ بهره بانکی و سود تسهیلات ارزی و ریالی صندوق توسعه ملی، سرمایه گذاری در طرح‌های پر بازده و با ریسک کم می‌تواند منجر به صیانت از سهم نسل‌های آینده شود.  

عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، با بیان اینکه  نیاز است تعریف مناسبی از سرمایه گذاری داشته باشیم، افزود، مطمئناً این روش می‌تواند علاوه بر سرمایه گذاری و سپرده گذاری در بانکها از مصادیقی مانند سرمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی به شرط اخذ مجوزهای لازم استفاده کرد. البته لازم است موضوع ارزش افزوده بخشهای اقتصادی و نرخ بازده آنها و ریسکهای که در سرمایه گذاری در این بخشها می‌توان به صندوق توسعه  ملی تحمیل شود مورد بررسی دقیقی قرار بگیرد. وی با بیان اینکه هدف از سرمایه گذاری، بحث عاملیت نیست، گفت: به طور حتم آنچه مدنظر هیأت عامل جدید صندوق است، ورود صندوق توسعه ملی به بازارهای مالی جدید است که کار بسیار خوبی است ولی این موضوع الزاماتی نیز دارد.

تیموری تصریح کرد: طبق فرمایشات مقام معظم رهبری^{(مدظله العالی)} و سیاست های ابلاغی اساسنامه صندوق، به استناد بند 22 سیاست‌های ابلاغی در دی ماه 1387 تغییر نگاه به درآمد های نفتی و قطع وابستگی بودجه به نفت تأکید و ارایه تسهیلات از صندوق توسعه ملی به بخش خصوصی و عمومی و تعاونی و تولید و توسعه سرمایه گذاری با در نظر گرفتن شرایط رقابتی کشور هدف گذاری شده است.

تیموری با بیان اینکه علی رغم تاکید مقام معظم رهبری ^{(مدظله العالی)} و سیاست های ابلاغی و تأکید بر اقتصاد مقاومتی و تولید و حمایت از سرمایه ملی و جداسازی منابع صندوق از نفت، باز هم بخشی از منابع صندوق در بودجه کل کشور مورد استفاده قرار گرفته است، گفت: صندوق توسعه ملی در 10 سال نخست فعالیت خود بیشتر در بخش تثبیتی و توسعه‌ای و کمتر صیانتی فعالیت کرده است .

وی دریافت حواله نفتی به جای مطالبات صندوق در حوزه نفت و گاز را راهکار مناسبی برای اخذ مطالبات صندوق عنوان کرد و افزود: این حواله‌های نفتی می تواند در قالب تسهیلات به متقاضیانی که دارای اهلیت و موردتأیید شرکت نفت هستند، پرداخت شود.

تیموری در ادامه به استمهال بدهی بسیاری از طرحها در سنوات گذشته اشاره کرد و گفت: در طول سال‌های گذشته 318 طرح از محل قراردادهای عاملیت ارزی صندوق تأمین مالی شده است که با توجه به مشکلات داخلی و خارجی از جمله شرایط تحریم، محدودیت‌های قیمت گذاری و ممنوعیت صادرات، 400 مرتبه برای 200 طرح امهال صورت گرفته است.

 وی با تأکید بر صیانت از منابع صندوق و اصلاح قوانین بالادستی به ویژه اساسنامه صندوق، اظهار داشت: با توجه به تدوین برنامه هفته توسعه در سال آینده، می توان با اذن مقام معظم رهبری ^{(مدظله العالی)} و تأیید شورای نگهبان تغییراتی در مفاد اساسنامه صندوق داد.

عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، تأکید کرد: به نظر می رسد در شرایط تورمی حاکم، در جهت حفظ ارزش دارایی های صندوق بهتر است در کنار استمرار اعطای تسهیلات بیشتر، صندوق توسعه ملی به سرمایه گذاری روی بیاورد.

 اوج برگشت منابع صندوق در سال 1401

در ادامه این نشست،  سید علیرضا میر‌محمد صادقی عضو هیأت عامل و معاون بانکی و اعتباری صندوق توسعه ملی با اشاره به شکل گیری دوره‌های مختلف در صندوق توسعه ملی گفت: دوره اول کار صندوق شکل گیری یا اثبات خود صندوق و دوره دوم پرداخت وام بود و هم اکنون در دوره سوم صندوق با بازگشت منابع صندوق و سرمایه‌گذاری جدید روبرو هستیم که با توجه به تجارب دو دوره اول و دوم در این دوره صندوق به شکوفایی می رسد.

وی با بیان اینکه طول دوره مشارکت برخی طرحها به جای 36 ماه به 90 تا 100 ماه افزایش یافته است، گفت: متوسط طرحهای که در صندوق تأمین مالی شده است به 8 سال می رسد که از سال آینده اوج برگشت منابع صندوق خواهد بود.

 وی با تأکید بر بازپرداخت بدهی‌های ارزی صندوق به صورت ارزی، افزود: هم اکنون به دنبال وصول مطالبات صندوق با کمک گرفتن از مجلس و همچنین سرمایه گذاری در دوره جدید فعالیت صندوق هستیم .

در ادامه  حمیدرضا تیموری عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، با اشاره به کسری 137 میلیاردی بودجه دولت در سال آینده گفت: امیدواریم دولت به دنبال جایگزین مناسبی برای رفع کسری بودجه باشد و همانند سنوات گذشته از منایع صندوق به عنوان بودجه ثانویه استفاده ننماید.

وی عدم تأمین به موقع منابع مالی طرح‌ها را از عمده دلایل تأخیر اجرای پروژه ها عنوان کرد و گفت: برخی طرح‌ها به رغم اعلام موافقت صندوق با اعطای تسهیلات، در مرحله دریافت تسهیلات تا 2 سال موفق به دریافت تسهیلات از بانک مرکزی نمی شوند که این امر موجب افزایش طول دوره مشارکت طرح و به تبع آن بازپرداخت اقساط می شود.

عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، به بدهی 70 هزار میلیارد تومانی دولت به نیروگاهها بابت خرید های تضمینی برق اشاره و آن را عاملی برای تأخیر بازپرداخت تسهیلات این بخش به صندوق عنوان کرد و گفت: این در حالی است که در سال 94 به دنبال نزدیک شدن به توافقات برجام و خوش بینی نسبت به تک رقمی شدن نرخ ارز مصوب شد؛ نیروگاهها اقساط ارزی خود را به با نرخ رسمی ارز بازپرداخت نمایند.

وی با تأکید بر جدیت صندوق در وصول مطالبات خود، تصریح کرد: از همکاران خود در دیوان محاسبات کشور، سازمان بازرسی کل کشور و هیأت نظارت صندوق درخواست می شود بیش از گذشته صندوق را در وصول مطالبات خود یاری و ایده‌های جدید را پیاده سازی کنند.

 تیموری ورود صندوق به بخش سرمایه گذاری را بسیار پیچیده عنوان کرد و گفت: با وجود تیم کارشناسی قوی در هیأت عامل صندوق توسعه ملی، این امر نیازمند ورود نهاد‌های تخصصی و کارشناسی بیشتر برای برآورد میزان دقیق سرمایه گذاری و بازدهی و برگشت آن به صندوق است.

در ادامه حسین عیوضلو عضو هیأت عامل و معاون سرمایه گذاری خارجی صندق توسعه ملی، با اشاره به تقسیم بندی منابع صندوق در سه بخش تثبیتی، توسعه‌ای و صیانتی اظهار داشت: منظور از صیانتی، تبدیل منابع صندوق به منابع پربازده برای افزایش دارایی های صندوق برای آیندگان است.

 تیموری در پاسخ به سوال  عیوضلو مبنی بر اقدامات صندوق از صیانت منابع خود در برابر کاهش ارزش ارزها گفت: حفظ حرمت و استقلال همواره تلاش ما در صندوق بوده است  که این امر از سال 95 و آغاز کار خود، در صندوق آغاز گردید. به گفته وی، هیأت عامل وقت صندوق در سال‌های 1395 تا 1400، تلاشهای زیادی در خصوص مدیریت و استقلال دارایی صندوق از بانک مرکزی، شفاف سازی منابع و مصارف و بازپس گیری اقساط سررسیده شده از بانکها داشته است. در دروه مذکور پیگیری‌های صندوق در بحث وصول مطالبات منجر به وصول بیش از 1.5 میلیارد دلار از مطالبات صندوق گردید.

وصول مطالبات و استقلال حساب از بانک مرکزی خطر قرمز صندوق توسعه ملی

حمیدرضا تیموری عضو سابق هیأت عامل صندوق توسعه ملی، در پاسخ به سوال یکی از حضاردر نشست، با بیان اینکه وصول مطالبات صندوق در تمام دوره فعالیت صندوق مورد اهمیت بوده است، گفت: طبق اساسنامه صندوق و قانون بالادستی تمام ریسک و مسئولیت وصول اقساط قراردادهای عاملیت ارزی بر عهده بانکها بوده است.

وی با بیان اینکه برخی بانکها نظیر بانک پاسارگاد و بانک خاورمیانه مطالبات خود را زودتر از موعد پرداخت کرده اند، افزود: در مقابل، برخی بانک‌ها که بیشترین میزان ارز برای پروژه های نفت و گاز و صنعت دریافت کرده اند، معوقات بالایی دارند.

 تیموری با بیان اینکه هیچ عذری برای وصول مطالبات صندوق وجود ندارد و این صندوق نمی باید به سرنوشت صندوق ذخیره ارزی دچار شود، گفت: طبق قانون، پذیرش ریسک،  تأیید اهلیت متقاضی و بررسی توجیه فنی، مالی و اقتصادی طرح برعهده بانک‌ها است و عدم رعایت هر یک از این موارد به منزله تصرف در اموال عمومی و تخلف محسوب می شود.

وی با ذکر اینکه وصول مطالبات و استقلال حساب‌های صندوق توسعه ملی همواره خط قرمز ما بوده است، گفت: خوشبختانه هیأت عامل جدید صندوق نیز با جدیت بسیار به دنبال آن است .

تیموری، اضافه کرد: صندوق می تواند به جای اعطای تسهیلات، در طرح های نفتی با بازده مناسب اقتصادی مشارکت کند.

وی در پایان ضمن تأکید مجدد به لزوم سرمایه گذاری در شرایط تورمی با توجه به نرخ بهره بانکی و نرخ سود تسهیلات به لزوم بهره گیری از مشاورین متخصص، کارشناسان مجرب در صندوق و اخذ مجوزهای لازم از مقام معظم رهبری ^{(مدظله العالی)}، مجلس شورای اسلامی و هیأت امنای صندوق تأکید داشته و اعلام نمود، شفافیت حاضر در اطلاعات صندوق می‌تواند راهگشای برنامه‌ریزیهای آتی در صندوق توسعه ملی بوده و لازم است برای صیانت از منابع صندوق توسعه ملی، دولت از این منابع چشم پوشی نموده و نسبت به بازپرداخت مطالبات صندوق اقدام نماید.

انتهای یپام/