تهران- روابط عمومی صندوق توسعه ملی

 

مصاحبه با شولن ونگ، مشاور معاونت منطقه آفریقا در بانک جهانی در امور ادغام و همکاری های منطقه ای آفریقا و مدیر عامل سابق شرکت سرمایه گذاری چین در وبسایت SWFS World Bank انجام شده است که ترجمه آن در زیر می آید.

شرکت سرمایه گذاری چین (CIC) یک صندوق ثروت ملی  است که در سال 2007 تأسیس شد. مأموریت شرکت سرمایه گذاری چین انجام سرمایه گذاری های بلند مدتی است که میزان بازده متوازن شده با ریسک را به نفع سهامدارانش به حداکثر برساند. دارایی تحت مدیریت  این شرکت در پایان سال 2012 به 575 میلیارد دلار رسید.

سؤال: لطفاً درمورد اصول سانتیاگو و نحوه اجرای آن توضیح دهید.
شولن: انگیزه ایجاد اصول سانتیاگو به انباشت سریع دارایی های خارجی در سال های اخیر بوده و این عامل منجر به افزایش تعداد و اندازه صندوق های ثروت ملی شده است.
اگرچه بسیاری معتقدند که انجام سرمایه گذاری های صندوق های ثروت ملی آثار با اهمیتی بر بازارهای مالی دارد، به دلیل افزایش سطح دارایی های سرمایه گذاری شده توسط صندوق ها و نتیجتاً آثار آن بر مسئله ی حاکمیت شرکت ها، اثبات این مسئله که صندوق های ثروت ملی به درستی اداره می شوند و تمامی سرمایه‌گذاری ها  از مبنای صحیح مالی برخوردارند، احتیاج به تلاش بیشتری دارد.
بر اساس اصول سانتیاگو، اهداف تعریف شده برای صندوق های ثروت ملی به قرار زیر هستند:
1. کمک به حفظ سیستم مالی با ثبات جهانی و جریان آزاد سرمایه و سرمایه گذاری؛
2. تبعیت از تمامی الزامات قانونی قابل اجرا و مقررات رعایت شفافیت در کشورهایی که در آن ها اقدام به سرمایه گذاری می شود؛
3. سرمایه گذاری برمبنای ریسک اقتصادی و مالی و ملاحظات مربوط به بازدهی؛
4. داشتن ساختار حاکمیتی شفاف و مستحکم که شرایط را برای نظارت های عملیاتی مناسب، مدیریت ریسک و مسئولیت پذیری فراهم کند.
از آنجایی که رعایت این اصول داوطلبانه می باشند، اعضای IFSWF می توانند خودشان بر اجرای این اصول نظارت کنند. برخی از اعضا مانند نروژ، شیلی، نیوزلند، استرالیا، تماسک، سنگاپور، آذربایجان، کره جنوبی، شرکت سرمایه گذاری چین در تحقق و اجرای این اصول تلاش کرده اند.
پیروی از اصول بین المللی می تواند به بر طرف شدن نگرانی های کشورهایی که صندوق های ثروت ملی در آنها اقدام به سرمایه گذاری می کنند، کمک کند. بنابراین، پیروی از اصول سانتیاگو به منزله ایجاد سپری مؤثر برای حفاظت از اعتبار و وجهه صندوق ها می باشد.

 

سؤال: برخی از ملاحظات کلیدی در خصوص ایجاد ساختار حقوقی و اهداف سیاستی صندوق ها کدامند؟
شولن: صندوق های ثروت ملی ساختارهای حقوقی مختلفی دارند. برخی از آن ها نهادهای حقوقی مستقلند، در حالی که مابقی صندوق ها در درون بانک مرکزی دارای اداره و یا حساب هایی می باشند. همچنین صندوق‌های ثروت ملی می توانند تحت مالکیت سطوح مختلف دولت، در سطح محلی یا ملی باشند؛ به همین دلیل است که اصول سانتیاگو در مورد مالکیت صندوق های ثروت ملی به صورت کلی صحبت کرده است.
در بحث های اولیه به این مسئله که آیا صندوق های ثروت ملی باید اهداف سیاستی خود را  افشا کنند یا خیر پرداخته شد؛ اما در نهایت به این دلیل که صندوق های ثروت ملی در مالکیت دولت هستند و باید با سیاست‌های دولت سازگار شوند، بر افشای اهداف سیاستی اتفاق نظر حاصل گردید. در نتیجه اصول سانتیاگو از صندوق های ثروت ملی درخواست می کند که به طور شفاف و به صورت عمومی اهدف سیاستی خود را اعلام نمایند.

 

سؤال: چگونه داشتن یک هدف سیاستی واضح بر رفتار صندوق تأثیر می گذارد؟
شولن: شفاف سازی عملکرد سیاستی صندوق های ثروت ملی می تواند بر سرمایه گذاری های آن مؤثر باشد. برای مثال، شرکت سرمایه گذاری چین در ابتدا با 200 میلیارد دلار ذخایر ارزی خارجی خریداری شده توسط دولت تاسیس گردید. به منظور جلوگیری از  تبدیل دارایی ها به یوان این شرکت وجوه مربوطه را در خارج از کشور سرمایه گذاری می کند.
 همراه کردن اهدف سیاستی با قوانین واریز و برداشت شفاف نیز مهم است. برای نمونه CIC بدون تعیین خط مشی واضح جهت تزریق احتمالی منابع در آینده به این صندوق تأسیس شد. در سال 2011 اداره دولتی ارزهای خارجی  (که ذخایر ارزی خارجی چین را مدیریت می کند) سرمایه ای 50 میلیارد دلاری را به CIC تزریق کرد. به ویژه کشورهای در حال توسعه به سیاست شفاف در رابطه با چگونگی واریز و برداشت ها و هرگونه مسائل مرتبط با پرداخت ها و هزینه های صندوق های ثروت ملی نیاز دارند. نروژ قوانین واضحی در رابطه با این مطلب که چه مقدار از درآمدهای نفتی به صندوق واریز شده و چه مقدار را دولت برای مصارف بودجه ای می تواند برداشت کند، دارد.

 

سؤال: هیئت مدیره و مدیران صندوق های ثروت ملی چه نقش هایی را باید ایفا کنند؟
شولن: مدیریت و سرپرستی معمولاً بین دو گروه تقسیم می شود: هیئت مدیره که عموماً اهداف سرمایه‌گذاری، استراتژی سرمایه گذاری و غیره را تعیین می کند و مدیریت که می تواند تخصیص دارایی ها را  تنظیم و اهداف و استراتژی های سرمایه گذاری را  محقق می کند.
در صندوق های ثروت ملی  هیئت مدیره می تواند نمایندگان دولت را نیز شامل شود که این امر می تواند به مداخلات سیاسی منجر گردد. در مورد CIC هیئت مدیره شامل نمایندگان دولت و مدیران شرکت می باشد. جلسه ی هیئت مدیره CIC دو بار در سال تشکیل شده که اصول کلی (شامل افق سرمایه گذاری) را برای CIC تعیین می کند، اما تمامی تصمیمات در زمینه سرمایه گذاری توسط مدیریت CIC و بدون نیاز به تایید هیئت مدیره اتخاذ می گردد. در این مدل موفقیت مدیریت  به توان حرفه ای بالا در درون صندوق های ثروت ملی که با جذب و به کارگیری مدیران متخصص بین المللی و همچنین ایجاد سیستم رقابتی پرداخت دستمزد و مزایا امکان پذیر می گردد، بستگی دارد.

سؤال: چگونه صندوق های ثروت ملی خود را از فشار سیاسی حفظ می کنند؟
شولن: از آنجایی که صندوق های ثروت ملی سرمایه گذاران ثروتمندی هستند، احتمال زیادی وجود دارد که بر آنان فشارهای سیاسی تحمیل گردد. اما  یک تیم مدیریتی موفق همواره از آئین نامه سیاستی واضحی که به بررسی دقیق تصمیمات سرمایه گذاری بر پایه اهداف تجاری و با انگیزه کسب سود متناسب با ریسک دقیقاً اشاره می کند، برخوردار می باشد.
 شفافیت می تواند به حفظ مسئولیت پذیری و پاسخگویی مدیریت که جزو قوانین سانتیاگو نیز می باشد، کمک نماید. با این حال، افشا و شفافیت واژه هایی کلی هستند؛ در تفسیری دقیق تر از معنای آن ها باید این را در نظر گرفت که چه چیزی باید افشا شود (گزارشات مالی، استراتژی تخصیص دارایی، عملکرد سالانه سرمایه گذاری)، چه موقع باید افشاگری صورت گیرد (پیش از انجام سرمایه گذاری، پس از انجام آن، و اگر چنین است چه مدت پس از انجام سرمایه گذاری) و افشاسازی به چه کسی باید صورت پذیرد (عموم مردم، سهامداران، مجلس، وزارت دارایی و یا کشورهای هدف سرمایه گذاری و ...).
افشای بازدهی سرمایه گذاری ها فوق العاده دشوار می باشد؛ چرا که این امر به تعدیل افق سرمایه گذاری صندوق های ثروت ملی که اغلب بلند مدت بوده  و در عین حال می بایست برخی معیارهای کوتاه مدت را نیز افشا سازد، نیازمند است. معیارهای بازدهی در کوتاه مدت می تواند بر نحوه تصمیم گیری در رابطه با سرمایه‌گذاری صندوق ها تاثیر گذار باشد. در مورد CIC، اولین گزارش سالانه پس از بررسی دقیق منتشر شد بازدهی سالانه مربوطه افشا گردید. در سومین گزارش سالانه CIC تصمیم گرفت دو معیار بازدهی را منتشر کند: بازدهی سالانه  و بازدهی سالانه شده   از زمان آغاز که عملکرد طولانی تری از سرمایه گذاری ها را نشان می دهد.
افشای استراتژی تخصیص دارایی برای صندوق هایی که عمدتاً در بازارهای عمومی (بازار سهام) سرمایه گذاری می کنند امر پیچیده ای نیست. با این حال، اگر استراتژی سرمایه گذاری یک صندوق  شامل سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و خصوصی در بازار باشد، ایجاد ساختار دارایی های صندوق زمان بر بوده و این امر مانع افشای آنی اطلاعات می شود. تفاوت در استانداردهای حسابداری (مانند استفاده از روش حسابداری ارزش بازار ) نیز عامل دیگری در پیچیدگی های عملیاتی در شفاف سازی می باشد.

مترجم:  نگین حیدری زاده

________________________________

منبع: SWFS World Bank